Ахборот-коммуникация технологиялари соҳасини янги босқичга олиб чиқиш чора-тадбирлари тўғрисидаги ПҚ-357 сонли қарорнинг судлар фаолиятида тутган ўрни

              Суд тизими рақамлаштириш жараёни кейинги йилларда ҳам давом эттирилиб, 2017 ва 2020 йилларда ҳам Президент қарорлари қабул қилинган бўлиб, ушбу қарорларда белгиланган вазифаларнинг самарали ижро этилиши сабабли суд тизимининг ривожлантиришнинг бир неча босқичлари тезкор босиб ўтилди.

      Ушбу қарорларни ҳурматли юртбошимиз Ш.Мирзиёев томонидан қабул қилиниши ва қўллаб-қўллаб қувватланиши тарихий жараёндир. Хусусан, давлат етакчисининг бош вазирлик фаолияти даврида суд тизимининг рақамлаштириш бўйича қабул қилинган қарорлари кейинги йилларда ҳам давом эттирилиши тизимнинг ривожланиш жараёнини тезлаштириб юборди.

              2023 йилда 16 январь куни Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Одил судловга эришиш имкониятларини янада кенгайтириш ва судлар фаолияти самарадорлигини оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-11 Фармонида суд тизимини сифат жиҳатидан янги босқичга олиб чиқишнинг қисқа муддатли стратегияси белгиланган бўлиб, унга кўра 2023 — 2026 йилларда суд тизимини ривожлантириш стратегияси орқали тизим кейинги босқичга кўтариш белгиланган.

Ушбу даврда белгиланган вазифаларга кўра ахборот-коммуникация мониторинги тизими- Вазиятлар маркази ташкил этилиши ва қуйидагилар унинг асосий вазифалари этиб белгилан:

-республика бўйича барча судларда ишларни кўриш билан боғлиқ вазиятни онлайн таҳлил қилиш, судларда аҳолининг мурожаатлари билан ишлаш ҳамда ишларни кўришда процессуал тартиб ва муддатларга риоя этилишини мониторинг қилиб бориш;

-ишларни вилоят, туман (шаҳар), маҳалла кесимида тоифаларга ажратган ҳолда жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликларни таҳлил қилиш, аҳолининг ҳуқуқий маданиятини ошириш, низоларни бартараф этишга қаратилган маълумотларни тайёрлаш;

-суд мажлислари ўз вақтида ўтказилишини, сервер ускуналари ва дастурларнинг ишлаш ҳолатини доимий назорат қилиш.

Бундай вазиятли марказ суд ишларини вақтида кўрилишини ва мурожаатларга сифатли жавоб берилишини таъминлайди. Сервер қурилмаларини ишлаш ҳолатини назорат қилиб бориш эса ишдан чиқиш ҳолатлари ва ахборот тизимидаги узилишларни олдини олишга хизмат қилади.

Суд тизимида ахборот – коммуникация технологияларини ривожлантириш қаратилган бир неча вазифалар белгиланган:

1. судлар фаолиятини тўлиқ рақамлаштириш;

2. сунъий интеллект технологияларини жорий этиш;

3. идоралараро электрон маълумот алмашинувини яхшилаш;

4. суд мажлисларида масофадан туриб иштирок этиш имкониятларини кенгайтириш.

Фармон доирасида 2023 — 2026 йилларга мўлжалланган суд тизимининг ахборот сиёсати концепциясини ишлаб чиқиш белгиланган. Концепция Олий суд, Конституциявий суд, Судьялар олий кенгаши ва Ўзбекистон Судьялари Ассоциацияси учун умумий бўлиши тизимнинг самарали ва бир тартиб асосида ишлашини таъминлайди. Бундай концепциялар бошқа чет эл давлатларда ҳам мавжуд. Концепцияга қўйилган талаблар тизимда маълумотлар сизиб чиқиши, ўзгартирилиши ва рухсат этилмаган киришларни олдини олишга хизмат қилади.

Шунингдек, стратегиянинг 3.7 бандида “Судларда ахборот-коммуникация технологияларини жорий қилиш ва ахборот хавфсизлигини таъминлаш”га қаратилган вазифалар мавжуд. Унга кўра суд ҳокимияти органлари фаолиятини рақамлаштириш ишларини янада жадаллаштириш қаратилган чоралар белгиланган бўлиб, судларнинг моддий техник базасини яхшилаш, суд ҳужжатлари лойиҳаларини автоматик тайёрлаш ва суд амалиётини таҳлил қилиш йўналишида сунъий интеллект технологияларини жорий этиш орқали эришиш назарда тутилган.



Қашқадарё вилоят

маъмурий суди в.б раиси                                                                Б.Қиличов

Ўзбекистон Республикаси Конституциявий қонуни лойиҳаси юзасидан давра сухбати ташкил этилди

        Бугун 2023 йил 17 март куни, Қашқадарё вилоят маъмурий суди биносида Қашқадарё вилоят Адлия бошқармаси ходими Р.Рахмоновнинг иштирокида Ўзбекистон Республикаси Олий суди томонидан 2023 йил 16 март кунидаги 11-107-23-сонли хати ҳамда “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенатининг 2023 йил 14 мартдаги “Ўзбекистон Республикаси Конституцияси тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Конституциявий қонуни лойиҳаси бўйича Ўзбекистон Республикаси референдумини ўтказиш ҳақида”ги қарори юзасидан давра сухбати ташкил этилди.

        Давра сухбатини Қашқадарё вилоят маъмурий суди раиси в.б Б.Қиличов очиб берди ва Ўзбекистон Республикаси Олий судининг 2023 йил 16 март кунидаги 11-107-23-сонли хати юзасидан маъруза қилиб, ижросини таъминлаш лозимлигини таъкидлаб ўтди.

    Шундан сўнг, Қашқадарё вилоят Адлия бошқармаси ходими Р.Рахмонов Ўзбекистон Республикаси Конституциявий Қонунининг лойиҳаси юзасидан маъруза қилди.

    Мавзу юзасидан давра сухбати иштирокчилар ўзларини қизиқтирган саволларига жавоб олишди ҳамда фикр ва мулоҳазаларини билдиришди.

2022-2023-йилларда ахборот-коммуникация технологиялари соҳасини янги босқичга олиб чиқиш чора-тадбирлари тўғрисидаги қарорнинг судлар фаолиятида тутган ўрни

     Фуқаро ва тадбиркорларга давлат хизматларидан фойдаланишда енгиллик яратиш, жаҳон стандартларига мослаштириш йўлида мамлакатимизда бир қатор ишлар амалга оширилмоқда.

       Ўтган давр мобайнида судлар фаолиятида замонавий технологияларни кенг жорий этиш бўйича амалга оширилган тадбирлар натижасида, одил судловга эришиш, судлар фаолиятида очиқлик ва шаффофлик даражаси ошди.

     Суднинг ахборот тизими кўпгина вазирлик ва идоралар билан ўзаро интегратсия қилинмаганлиги сабабли маълумот алмашинуви асосан қоғоз шаклда амалга оширилиши натижасида, тегишли маълумотлар олингунга қадар маълум бир вақт йўқотилишига олиб келаётган, ишларни қонунда белгиланган муддатларда кўриб чиқилишига салбий таъсир кўрсатаётган, иш бўйича тарафларнинг ҳақли эътирозларига сабаб бўлаётган эди. Бундан ташқари, хозирги кунда ахборот-коммуникация технологиялари барча сохаларга изчиллик билан кириб бораётган даврда судлар томонидан фуқаролар ва тадбиркорларга кўрсатиладиган интерактив хизматлар турини кенгайтириш бўйича ишларни жадаллаштиришни тақазо этаётган эди.

       Шу мақсадда, “Суд ҳокимияти органлари фаолиятини рақамлаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Президент Қарори қабул қилиниб, унга кўра барча судларда иш бўйича тарафларнинг илтимосномаси ва раислик қилувчининг розилиги билан суд мажлисларини аудиоёзувдан фойдаланган ҳолда қайд этиб бориш ҳамда суд мажлислари баённомаларини ушбу тизимдан фойдаланган ҳолда шакллантириш тартиби жорий этилмоқда.

     Бундан ташқари, судялар ўртасида ишларни тақсимлашга суд муҳокамаси натижасидан манфаатдор бўлган шахсларнинг таъсир кўрсатиши истисно этиладиган тартибда, апеллятсия ва кассатсия инстанцияси судларида ишларни судялар ўртасида автоматлаштирилган ахборот тизимидан фойдаланган ҳолда тақсимлаш тартиби киритилади.

       Фуқаролар ва тадбиркорлик субйектларига одил судловга эришишда қулайлик яратиш мақсадида 10 га яқин интерактив хизматлар кўрсатишни йўлга қўйиш назарда тутилмоқда. Жумладан, биллинг электрон тўлов тизими, давлат божи калкулятори, суд қарорлари банки, судларда кўрилаётган ишларнинг онлайн жадвали, электрон рақамли имзодан фойдаланган ҳолда даъво, ариза, шикоят ва илтимосномаларни автоматик равишда шакллантириш каби интерактив хизматларни жойлаштириш кўзда тутилмоқда.

 

Қашқадарё вилоят
маъмурий суд судьяси                                                                      О.Бекназаров
Қашқадарё вилоят
 маъмурий суди бош консултанти                                                  Н.Азимов

Қашқадарё вилоят маъмурий судида 8-март халқаро хотин-қизлар байрами нишонланди

       Тадбирда Қашқадарё вилоят маъмурий суди раиси вазифасини бажарувчи Қиличов Бахтиёр Содиқович томонимдан Ўзбекистон Республикаси Олий суди раисининг 2023 йил 6 март кунидаги 65-сонли буйруғи ва «8-март хотин-қизлар куни» муносабати билан байрам табрик сўзи ўқиб эшиттирилди.

       Шунингдек, тадбир давомида Қашқадарё вилоят ва Қарши туманлараро маъмурий судида фаолият юритаётган 12 нафар судья ва суд ходимлари (хотин-қизлар) совғалари топширилди.

Жиноят ишлари бўйича Косон туман суди раиси Ф.Юсупов Косон тумани Мудин МФЙда маҳалла фаоллари билан давра суҳбати ўтказди

            Жиноят ишлари бўйича Косон туман суди раиси Ф.Юсупов Косон туманида жойлашган Мудин маҳалла фуқаролар йиғинида “Оилавий зўравонликнинг олдини олиш ва ундан жабр кўрганларга кўмак бериш” мавзусида маҳалла раиси, маҳалла фаоллари иштирокида давра суҳбати ўтказди.

          Давра суҳбатида жиноят ишлари бўйича Косон туман суди раиси Ф.Юсупов оилада зўравонликка асосан хотин-қизлар учраётганлиги, содир этилган ҳар бир жиноятга жазо муқаррар эканлиги бўйича маъруза қилиб ўтди. Давра суҳбатида савол-жавоблар бўлиб  Косон туман суди раиси Ф.Юсупов ҳар бир фуқаронинг ҳуқуқи қонун ҳимояси остида эканлиги, айниқса аёллар оилада ҳурмат ва эътиборга муҳтожлигини инобатга олиб, ҳуқуқий тушунтиришлар бериб ўтди.

Инсон ҳуқуқлари соҳасидаги таълим

      Инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини таъминлаш, уларни ишончли ҳимоя қилиш учун жамиятда энг аввало, Инсон ҳуқуқлари соҳасида таълимни ислоҳ қилиш мақсадга мувофиқдир.

    Бу, энг аввало фуқароларнинг бу соҳада билим ва кўникмаларини шакллантириб, содир этилиши мумкин бўлган ҳуқуқбузарлик ва жиноятларни олдини олишга ҳам муҳим аҳамият касб этади.

      Шу сабабли, мазкур соҳани ислоҳ қилиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 7 февралда “Ўзбекистон Республикасида инсон ҳуқуқлари соҳасидаги Миллий таълим дастурини тасдиқлаш тўғрисида”ги ПҚ-46-сонли Қарори қабул қилинди.

   Мазкур Қарор билан инсон ҳуқуқлари соҳасидаги таълимни янада такомиллаштириш мақсадида, бир қатор чора-тадбирлар белгиланди. Жумладан, Инсон ҳуқуқлари соҳасидаги Миллий таълим дастури, унинг мақсад вазифалари ҳамда ушбу дастурни амалга ошириш бўйича 30 банддан иборат «йўл харитаси» тасдиқланди.

     Шунингдек, Қарор билан 2023/2024 ўқув йилидан бошлаб профессионал ва олий таълим тизимида «Инсон ҳуқуқлари», «Аёллар ҳуқуқлари», «Бола ҳуқуқлари» бўйича тегишлича ўқув ва махсус курслар жорий этиш;

     2023 йил 1 июндан бошлаб ҳар йили «Инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари соҳасидаги таълим ва инновациялар» миллий танлови ўтказиб бориш;

       2023 йил 1 апрелга қадар «Ўзбекистонда инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари», «Инсон ҳуқуқлари», «Бола ҳуқуқлари», «Аёллар ҳуқуқлари», «Ногиронлиги бўлган шахслар ҳуқуқлари» туркум қўлланма ва рисолаларни тайёрлаш ва чоп этиш;

      2023 йил 1 мартдан бошлаб терговга қадар текширув, суриштирув, дастлабки терговни амалга оширувчи органлар ва жазони ижро этиш муассасалари ходимлари учун қийноққа солишга қарши курашиш бўйича қисқа муддатли ўқув курслари доимий равишда ташкил этиш;

     2023 йил 1 майдан бошлаб раҳбар кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш тизимида инсон ҳуқуқлари ва гендер тенглик бўйича ўқув курслари (соатлари)ни жорий қилиш белгиланди ҳамда мазкур ўқув курсларини Инсон ҳуқуқлари соҳасида таълим олиш бўйича электрон платформаси орқали ташкил этишга рухсат берилди.

     Шунингдек, Қорақалпоғистон Республикаси ва вилоятлар ахборот-кутубхона марказларида Инсон ҳуқуқлари соҳасидаги адабиётлар йўналишини ташкил этиш каби чора тадбирлар белгиланди.

      Хулоса ўрнида айтиш мумкинки, мамлакатимизда инсон ҳуқуқлари соҳасидаги таълимнинг ислоҳ қилиниши, бу соҳада нафақат таълимнинг бу соҳадаги ривожланишига, балки инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ишончли ҳимоя қилишига хизмат қилади десак муболаға бўлмайди.



Қашқадарё вилоят маъмурий

суди в.б раиси                                                                                            Б.Қиличов

 

Инсон ҳуқуқлари-олий қадрият

         Мамлакатимизда инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини таъминлаш масаласи халқимиз учун фаровон ва муносиб турмуш шароитини яратиб беришга қаратилган демократик ислоҳотларнинг бош мезонига айланиб бормоқда.

      Бу соҳада давлат сиёсатининг самарали амалга оширилишига, инсон ҳуқуқлари ва эркинликларига ҳурмат муносабати шаклланишига, мамлакатнинг халқаро майдондаги обрўси янада мустаҳкамланишига, шу жумладан Ўзбекистон Республикасининг иқтисодий ва сиёсий-ҳуқуқий рейтинг ҳамда индекслардаги мавқеи яхшиланишига хизмат қилишга қаратилган, Ўзбекистонда инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини таъминлаш бўйича изчил олиб борилаётган давлат сиёсатини амалга оширишнинг асосий вазифалари ва йўналишларини белгилаб берувчи Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикасининг Миллий стратегияси 2020 йил 22 июнь қабул қилинган эди.

     Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясида ҳам «Инсон қадри учун» тамойили асосида халқимизнинг фаровонлигини янада ошириш, иқтисодиёт тармоқларини трансформация қилиш ва тадбиркорликни жадал ривожлантириш ҳамда фаол фуқаролик жамиятини шакллантириш билан бирга инсон ҳуқуқлари ва манфаатларини сўзсиз таъминлаш тараққиёт стратегиясида белгиланган устувор йўналишларнинг мазмун моҳиятини ташкил этади.

       Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 7 февраль кунидаги ПҚ-46-сонли қарорига кўра, Ўзбекистон Республикасида Инсон ҳуқуқлари соҳасидаги Миллий таълим дастурининг тасдиқланиши бу соҳада амалга оширилаётган ислоҳотларда яна бир муҳим қадам бўлди.

       Миллий таълим дастурида қайд этилишча, инсон ҳуқуқларини таъминлаш соҳасида олиб борилган мониторинг натижаларида таълим муассасаларида «Инсон ҳуқуқларини ўрганиш» махсус ўқув курсини ўқитиш тўлиқ йўлга қўйилмаганлиги, ҳатто мазкур фанлар мутахассис бўлмаган ўқитувчилар томонидан ўқитилаётганлиги, суд ва ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ҳамда бошқа давлат органлари ходимларининг инсон ҳуқуқлари бўйича малакасини ошириш ишларини тизимли йўлга қўйилмаганлиги, соҳадаги бу каби бошқа камчиликлар мамлакатимизда аҳолининг, айниқса, ёшларнинг инсон ҳуқуқлари соҳасидаги ҳуқуқий саводхонлигини оширишга, уларда инсон ҳуқуқлари ва эркинликларига ҳурмат ҳиссининг шаклланишига, давлат хизматчиларининг инсон ҳуқуқлари ва гендер тенглик соҳасидаги билим ва кўникмаларининг ошишига тўсқинлик қилаётганлиги, мамлакатимизда инсон ҳуқуқлари бўйича таълимни ташкил этишга зҳтиёж мавжудлигини кўрсатган.

      Инсон ҳуқуқлари соҳасидаги таълим бўйича долзарб масалаларни ҳар томонлама ўрганиш, илғор хорижий тажрибани таҳлил қилиш ҳамда кенг жамоатчилик муҳокамаси, халқаро ва миллий маслаҳатлашувлар натижасида мазкур Дастур ишлаб чиқилган.

      Дастурнинг асосий мақсади БМТнинг Инсон ҳуқуқлари соҳасида таълим ва тарбия тўғрисидаги Декларацияси қоидалари ва инсон ҳуқуқлари соҳасидаги Жаҳон таълим дастурининг тўртинчи босқичини амалга ошириш, шунингдек, аҳоли барча қатламларининг инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари тўғрисидаги миллий ва халқаро стандартлар тўғрисида хабардорлигини, ушбу йўналишда амалга оширилаётган ишлар самарадорлигини янада оширишдан иборат бўлиб, унинг асосий вазифалари, ёшларнинг инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари соҳасидаги хабардорлигини ошириш, давлат органлари ходимларининг инсон ҳуқуқлари ва гендер тенглик соҳасидаги билим ва кўникмаларини ошириш, инсон ҳуқуқлари соҳасида педагог кадрларни тайёрлаш тизимини такомиллаштириш ва илмий тадқиқотларни қўллаб-қувватлаш, аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламларининг инсон ҳуқуқлари соҳасида хабардорлигини ошириш, инсон ҳуқуқлари бўйича таълим соҳасида фуқаролик жамияти институтларининг фаоллигини ошириш, замонавий технологиялар, бадиий асарлар, оммавий ахборот воситаларидан фойдаланган ҳолда инсон ҳуқуқлари соҳасида таълим ва тарбия тизимининг самарадорлигини ошириш, инсон ҳуқуқлари бўйича таълим соҳасида халқаро ҳамкорликни ривожлантиришдан иборатдир.

      Мавжуд муаммоларни ҳал этиш мақсадида Дастурда ёшларнинг инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари соҳасидаги хабардорлигини ошириш, давлат органлари ходимларининг инсон ҳуқуқлари ва гендер тенглик соҳасидаги билим ва кўникмаларини ошириш, инсон ҳуқуқлари соҳасида педагог кадрларни тайёрлаш тизимини такомиллаштириш ва илмий тадқиқотларни қўллаб-қувватлаш, аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламларининг инсон ҳуқуқлари соҳасида хабардорлигини ошириш, инсон ҳуқуқлари бўйича таълим соҳасида фуқаролик жамияти институтларининг фаоллигини ошириш, замонавий технологиялар, бадиий асарлар, оммавий ахборот воситаларидан фойдаланган ҳолда инсон ҳуқуқлари соҳасида таълим ва тарбия бериш тизимининг самарадорлигини ошириш йўналишларида муҳим вазифалар белгилаб берилган.

 

 

 

 

Қарши туманлараро маъмурий

судининг судьяси                                                                         Л.С.Зайниддинова

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 22 августдаги ПҚ-357-сон қарорининг судлар сохасида тутган ўрни

         Ахборот-коммуникация технологияларини барча соҳаларга кенг жорий этиш, барча тармоқларни рақамлаштириш бугун давр талаби бўлиб турибди.

     Судларда ахборот-коммуникация технологиялари инфратузилмаси яна-да яхшиланади, 28 та давлат органлари ва ташкилотлари, шу жумладан, Ўзбекистон Республикаси Президентининг Виртуал қабулхонаси, Бош вазирининг Тадбиркорлар мурожаатларини кўриб чиқиш қабулхоналари ахборот тизимларини Олий суднинг ахборот тизимига босқичма-босқич уланади. Бу орқали давлат органлари ва ташкилотларига маълумотларни электрон шаклда юбориш, улардан қабул қилиш, муайян ишни кўриш жараёнида зарур бўлган маълумотлар ва ҳужжатларни фуқароларни оввора қилмаган ҳолда судлар томонидан бевосита давлат органлари ва ташкилотларидан электрон шаклда бепул олиш имконияти яратилади.

        Мавжуд ахборот тизимлари негизида замонавий технологияларни ҳисобга олган ҳолда янги дастурий платформа асосида ягона “Адолат” ахборот тизимлари комплекцини яратиш кўзда тутилган бўлиб, унда суд ҳужжатларини судлар фаолиятига жорий этилган ахборот тизимидан фойдаланиб автоматлаштирилган равишда шакллантириш, фуқаролар ва тадбиркорлик субйектлари томонидан ахборот тизими орқали жиноят ишлари бўйича судлар ва маъмурий судларга электрон мурожаат қилиш тизими, фуқаролар ва тадбиркорлик субйектлари учун ахборот тизимларининг мобил версиялари яратилади, судя ва суд ходимларини янгиликлардан ва судлар фаолиятига оид маълумотлардан хабардор қилиш модули жорий этилади, суд қарорларини иш бўйича тарафларга онлайн тарзда тақдим этиш имконини берувчи дастурий модул ишлаб чиқилади.

      Фуқароларнинг сарсонгарчилигини олдини олиш, уларнинг вақтини тежаш, хавфсизлигини таъминлаш мақсадида замонавий воситалар (гаджетлар)дан фойдаланган ҳолда суд мажлисларида иштирок этиш имконини берувчи мобил видеоконференсалоқа жорий этилади.

      Жазони ижро этиш муассасаларида видеоконференсалоқа тизими ўрнатилиб, судланувчиларни этап қилиш, жойлаш, суд мажлисларига олиб келиш ва олиб кетиш каби ҳаракатларга сарфланаётган бюджет маблағлари тежалади.

       Мазкур қарорга асосан суд ҳокимияти органлари фаолиятини рақамлаштириш давлат органлари ва ташкилотлари, фуқаролар ҳамда тадбиркорлик субйектлари билан электрон ҳамкорликни таъминлашга, судлар ва бошқа идоралар ўртасида маълумот алмашинувини яхшилашга, фуқароларнинг вақтини тежашга, судлар фаолиятида очиқлик ва шаффофликни таъминлашга хизмат қилиши шубҳасиз.

 

Қашқадарё вилоят маъмурий
 суди судьяси                                                                                             Б.Аҳмедов
Қашқадарё вилоят маъмурий
 суди АКТ бўлими бош консультанти                                                  Н.Азимов
Skip to content