Янгиланган Конституциямизда назарда тутилган инсон ҳуқуқ ва эркинликларининг кафолатлари ҳақида

        Маълумки, Конституция–мамлакат, миллат ва халқ сифатида шаклланишга, адолатли фуқаролик жамияти қуриш йўлидаги улкан қадамдир.

       Айтиш жоизки, 2023 йил 30 апрель куни бўлиб ўтган умумхалқ референдумида халқимиз ўзининг юксак сиёсий онги, ҳуқуқий маданияти ва дунёқарашини намоён этиб, янги таҳрирдаги Ўзбекистон Республикаси Конституциясини қабул қилди. Халқимизнинг ўзи янги таҳрирдаги Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг муаллифи бўлди.

      Умуман, янги таҳрирдаги Бош қомусимиз инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш, уни таъминлаш борасида мукаммал ҳужжатга айланди десак муболаға бўлмайди.

   Келинг, янги таҳрирда қабул қилинган Конституциямизда белгиланган фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонун билан қўриқланадиган манфаатларини янада самарали ҳимоя қилишнинг айрим жиҳатларига тўхталиб ўтсак.

      Хусусан, унинг 25-модасида: “Ўзбекистонда ўлим жазоси тақиқланиши”; жиноят содир этишда айбланаётган шахснинг айби суд тартибида исботланиб, суднинг қонуний кучга кирган ҳукми билан аниқланмагунча айбсиз ҳисобланиши, гумон қилинувчи, айбланувчи ёки судланувчи ўзининг айбсизлигини исботлаши шарт эмаслиги ва исталган вақтда сукут сақлаш ҳуқуқидан фойдаланиши, ҳеч ким ўзига ва яқин қариндошига гувоҳлик беришга мажбур эмаслиги (28-модда), уй-жойга киришга, шунингдек унда олиб қўйишни ва кўздан кечиришни ўтказишга фақат қонунда назарда тутилган ҳолларда ва тартибда йўл қўйилиши, уй-жойда тинтув ўтказишга фақат қонунга мувофиқ ва суднинг қарорига асосан йўл қўйилиши (31-модда), фуқаролар меҳнатга ҳақ олишнинг энг кам миқдоридан кам бўлмаган миқдорда адолатли ҳақ олиш, ҳомиладорлиги ёки боласи борлиги сабабли аёлларни ишга қабул қилишни рад этиш, ишдан бўшатиш ва уларнинг иш ҳақини камайтириш тақиқланиши (42-модда), ҳар ким уй-жойли бўлиш ҳуқуқига эгалиги, ҳеч ким суднинг қарорисиз ва қонунга зид тарзда уй-жойидан маҳрум этилиши мумкин эмаслиги, уй-жойидан маҳрум этилган мулкдорга уй-жойнинг қиймати ҳамда у кўрган зарарларнинг ўрни қонунда назарда тутилган ҳолларда ва тартибда олдиндан ҳамда тенг қийматда қопланиши таъминланиши, давлат уй-жой қурилишини рағбатлантириши ва уй-жойга бўлган ҳуқуқнинг амалга оширилиши учун шарт-шароитлар яратиши аҳолининг ижтимоий жиҳатдан эҳтиёжманд тоифаларини уй-жой билан таъминлаш каби умуминсоний қадриятларни ўзида мужассам этган.

       Шунингдек, яна бир энг муҳим Конституциявий норма бу–инсоннинг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш давлатнинг олий мақсади эканлиги белгиланганидадир.

      Бу билан, мамлакатимизда қонун устувор, инсон ҳуқуқлари топталмас эканлиги ҳақидаги позиция яна бир бор ўз ифодасини топди.

      Мухтасар қилиб айтганда, Конституциямиз фаровон келажагимизга мустаҳкам пойдевор бўлиб, инсон ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш билан бир қаторда, чинакам ривожланган фуқаролик жамиятини барпо этишимизга хизмат қилади.


Қашқадарё вилоят

маъмурий суди судьяси                                                                   О.Бекназаров

Инсон қадри ва манфаатларини таъминлашга қаратилган туб ислоҳотлар Ўзбекистон учун доимо устувор.

           Мамлакатимизда инсоннинг шаъни ва қадр-қиммати дахлсизлиги, ҳеч нарса уларни камситиш учун асос бўлиши мумкин эмаслиги, “Инсон қадри учун” тамойили Конституцияда, қонунларимизда ва давлат идоралари фаолиятида бош мезон бўлиши шартлиги Давлат раҳбарининг қатъий талабидир. Шу нуқтаи назардан, юртимизда амалга оширилаётган ислоҳотлар, жумладан, конституциявий жараёнлар натижасида, Бош қомусимизда инсон қадри, манфаати учун хизмат қиладиган нормалар амалдагисидан 3 бараварга кўпайди.

          Фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари, қонуний манфаатларини ишончли таъминлаш демократик янгиланишларнинг устувор юналишларидан ҳисобланади. Бу жараёнда давлат ва ҳўжалик бошқаруви органлари, суд-ҳуқуқ идоралари, шунингдек, мансабдор шахслар — давлат амалдорлари фаолияти устидан парламент назоратини кучайтириш орқали инсон ҳуқуқларининг таъминланишига эришиш мумкин.

Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) парламент назоратининг субйектларидан бири сифатида давлат органлари, корхоналар, муассасалар, ташкилотлар ва мансабдор шахслар томонидан инсонларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари тўғрисидаги қонунчилик ҳужжатларига риоя қилиниши устидан парламент назоратини таъминлаш ваколатига эга.Айни пайтда инсон ҳуқуқ ва эркинликлари соҳасидаги қонунчиликнинг умумеътироф этилган тамойиллар ҳамда халқаро нормаларга уйғунлигини таъминлаш мақсадида уларни таҳлил қилиб бориш парламент Омбудсманининг асосий вазифаларидан бири ҳисобланади.

         Ҳар қандай ҳуқуқий давлатда қонун ижодкорлиги фаолияти инсон ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларини кафолатловчи энг муҳим қоидаларга асосланади. Ушбу талаб миллий қонунчиликни инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро ҳуқуқнинг умумеътироф этилган нормалари ва принципларига мувофиқлаштирилиш орқали таъминланади.Таъкидлаш жоизки, қонунчиликни такомиллаштиришга доир фаолият самарадорлиги қонун лойиҳаларини ҳар томонлама ҳуқуқий экспертизадан ўтказишга боғлиқдир. Жумладан, ҳуқуқни ҳимоя қилишга оид қонун лойиҳаларининг экспертизаси ўта муҳим ва мураккаб жараён ҳисобланиб, уларда, энг муҳими, инсон ҳуқуқ ва эркинликлари ҳамда қонуний манфаатлари ҳимоя қилинишига қаратилган.

         Омбудсман институти томонидан Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатасига киритилган, “прожеcт.гов.уз” орқали келиб тушган Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси, Адлия вазирлиги, Ички ишлар вазирлиги, Инсон ҳуқуқлари бўйича Миллий маркази, бошқа вазирлик ва идоралар томонидан ишлаб чиқилган қонун лойиҳалари ҳамда бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ўрганилиб чиқилади. Хусусан, 2023 йилнинг 9 ойи давомида Ўзбекистон Республикасининг 20 та қонун лойиҳаси ва бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар лойиҳаларининг 150 моддалари ва бандларига таклиф ҳамда мулоҳазалар билдирилди.

         Маълумки, инсон ҳуқуқлари ҳимоясига оид ечимини кутаётган муаммолар айнан мурожаатлар билан ишлаш бўйича кундалик амалиётда, мониторинг ташрифлари ва ўрганишларида юзага чиқади.Шу нуқтаи назардан, Янгиланган Конституциямизда Омбудсман институти қонунчилик таклифларини қонунчилик ташаббуси тартибида Парламент Қуйи палатасига киритишга хақли экани белгилаб қўйилди.

        Таъкидлаш жоизки, 2023 йилнинг 9 ойи давомида Омбудсманга Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, хорижий давлатлар фуқаролари ва омбудсманлари, фуқаролиги бўлмаган шахслар, жамоат ташкилотлари ва бошқа юридик шахслардан жами 10211 та мурожаат келиб тушди. Омбудсман номига келиб тушаётган мурожаатлар мунтазам таҳлил қилиниб, қонунчиликни такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилади. Чунки, мурожаатлар таҳлили соҳалардаги тизимли масалаларни аниқлаш ва уларни бартараф этиш имконини беради.

          Омбудсман ҳаракатланиш эркинлиги чекланган ёпиқ муассасаларда сақланаётган маҳкум ва маҳбуслар мурожаатларини ҳам кўриб чиқади. Шунингдек, 2019 йили жорий этилган Омбудсман ҳузурида қийноққа солиш ва бошқа шафқатсиз, ғайриинсоний ёки қадр-қимматни камситувчи муомала ҳамда жазо турларининг олдини олиш бўйича миллий превентив механизм доирасида пенитенсиар муассасаларга жамоатчилик вакиллари билан биргаликда мониторинг ташрифларини амалга оширади. Давлат раҳбарининг 2021 йил 26 июндаги “Қийноққа солиш ҳолатларини аниқлаш ва уларнинг олдини олиш тизимини такомиллаштиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Қарори билан Омбудсман ҳузуридаги МПМ фаолияти яна-да такомиллаштирилди. Жумладан, Омбудсман ҳузурида Қийноқ ҳолатларини аниқлаш ва уларнинг олдини олиш бўйича жамоатчилик гуруҳлари ташкил этилди.

           Қийноққа солиш ҳолатларининг олдини олиш борасида Омбудсман ҳузуридаги жамоатчилик гуруҳлари билан биргаликда жорий йилнинг 9 ойи давомида қамоқда сақлаш жойларида 452 та мониторинг ташрифлари амалга оширилди. Бу кўрсаткич, ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 2 баробарга ошган. Мониторинг ташрифлари давомида бу жойларда сақланаётган шахсларнинг сақлаш шароитлари, меҳнат қилиш, тиббий ёрдам кўрсатиш ҳамда уларга нисбатан бўладиган муносабат ва муомала ҳолатлари ўрганилади ва улар билан суҳбатлар ўтказилади.2017-2023 йиллар давомида маҳкумларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари янада такомиллаштиришга қаратилган  3 та  қонун,Ўзбекистон Республикаси Президентининг 1 та фармони,  6 та  қарори, Ҳукуматнинг  11 та  қарори ва фармойишлари, 14 тадан ортиқ бошқа норматив – ҳуқуқий ҳужжатлар қабул қилинди.Қолаверса, Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг  26-моддасида  ҳеч ким қийноққа солиниши мумкин эмаслиги ҳамда  28-моддасида  озодликдан маҳрум этилган шахсларга нисбатан инсоний муомалада бўлиниши мустаҳкамланди.

        Мухтасар қилиб айтганда, жорий йилнинг 8 май куни Юртбошимиз Олий Мажлис палаталари, сиёсий партиялар, суд ва ижро этувчи ҳокимият органлари раҳбарлари ҳамда жамоатчилик фаоллари билан янгиланган Конституцияни ҳаётга жорий этиш бўйича чора-тадбирлар муҳокамасига бағишланган мажлисда Барқарор ривожланиб бораётган иқтисодиётга асосланган, очиқ демократик ҳуқуқий давлат қуриш, инсон, унинг манфаатлари, ҳуқуқ ва эркинликлари сўзда эмас, амалда олий қадрият даражасига кўтарилган, жаҳон миқёсида обрў-эътибор қозонган жамият барпо этиш асосий мақсадимиз эканлигини алоҳида қайд этди.Президентимиз томонидан белгилаб берилган устувор йўналишлар, ўз навбатида, парламент Омбудсманига мамлакатимизда инсон ҳуқуқ ва эркинликлари, қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш ҳамда таъминлашда катта масъулият юклайди.

 

Қарши туманлараро маъмурий                                                     Н.Номозов

 суди судяси

«Давлат божи тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига маъмурий судларга мурожаат қилишда фуқаролар учун янада қулай шарт-шароитлар яратилмоқда

    Мамлакатимиз Президентининг сайл-ҳаракатлари билан сўнги йилларда фуқароларнинг одил судловдан фойдаланиш ҳамда давлат органларининг ва бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан судга шикоят қилиш имкониятини кенгайтириш бўйича бир қанча чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.

      Шу билан бирга янги таҳрирдаги Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг ҳар кимга ўз ҳуқуқ ва эркинликлари суд орқали ҳимоя қилиниши, давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан судга шикоят қилиш ҳуқуқи кафолатланишига оид нормасини амалга ошириш мақсадида маъмурий судларга мурожаат қилиш имкониятларини янада кенгайтириш, шунингдек давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан шикоят қилиш тартиб-таомилларини соддалаштириш ва фуқароларга судга мурожаат қилишда сон-соларликка йўл қўймаслик ҳамда тўғридан-тўғри судга мурожаат қилишга тўсиқ бўладиган барча ҳолатларни олдини олишга қаратилган жуда катта ишлар амалга оширилмоқда.

     Шу муносабат билан “Давлат божи тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъмурий судларга мурожаат қилишда давлат божини фуқаролардан олдиндан ундирмасдан, ушбу божни ишни кўриб чиқиш натижаларига кўра айбдор тарафдан ундириш тартибини назарда тутувчи ўзгартириш ва қўшимчалар, шунингдек давлат божининг кўрсатилган ставкаси миқдори пасайтирилишини назарда тутувчи ўзгартириш киритилди.

    Мазкур Қонун фуқароларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатлари суд тартибида ҳимоя қилинишини таъминлашга, уларнинг одил судловдан фойдаланиш ҳамда давлат органларининг ва бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъмурий судларга мурожаат қилиш имкониятини кенгайтиришга хизмат қилмоқда.

     Ушбу киритилган ўзгартиришларга кўра ендиликда, давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъмурий судларга мурожаат қилишда давлат божини фуқаролардан олдиндан ундирмасдан, ушбу давлат божини ишни кўриб чиқиш натижаларига кўра айбдор тарафдан ундириш амалёти йўлга қўйилади фуқаролар ўзларининг ҳуқуқларини ҳимоя қилишда тўғридан-тўғри судга ариза билан мурожжат қилишади ва фуқароларнинг моддий аҳволига боғлиқ бўлган ҳолатларга чек қўйилади, бу билан фуқароларнинг низолари ҳал бўлиш жараёни ҳам тезлашади. Давлат божи учун пул тўловларини амалга ошириш учун ортиқча вақт талаб этилмайди.

      Иккинчидан, жисмоний шахслар — ўз ҳуқуқларини ва қонуний манфаатларини бузаётган маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг, республика ижро этувчи ҳокимият органларининг, маъмурий-ҳуқуқий фаолиятни амалга оширишга ваколатли бўлган бошқа органларнинг, фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органларининг, улар мансабдор шахсларининг қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан судга мурожаат қилганда”, маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг, республика ижро этувчи ҳокимият органларининг, маъмурий-ҳуқуқий фаолиятни амалга оширишга ваколатли бўлган бошқа органларнинг, фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органларининг қарорлари, улар мансабдор шахсларининг ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан берилган аризалар (шикоятлар) бўйича жисмоний шахслар — БҲМнинг 70 фоизи миқдорида камайтирилган стафкаларда давлат божи тўлашини назарда тутади.

     Юқоридагилардан кўриниб турибдики, ушбу қабул қилинган «Давлат божи тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига маъмурий судларга мурожаат қилишда фуқаролар учун янада қулай шарт-шароитлар яратишга қаратилган ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида»ги 897-сонли қонунига кўра фуқаролар маъмурий судларга мурожжат қилишда индиликда биринчи навбатда давлат божини тўламасдан ҳам мурожаат қилиш имкониятини таъминласа, иккинчидан ушбу тўланиши лозим бўлган давлат божини 30 фоизга камайтирилган ҳолда тўлаш имкониятини бермоқда.

Ўйлаймизки буларнинг барчаси фуқароларимизга маъмурий судларга мурожжат қилишда енгилликлар яратиш ва уларнинг маъмурий судларга ҳамда давлат раҳбаримизнинг олиб бораётган оқилона сиёсатига бўлган ишончини янада ортиб боришига хизмат қилади.

 

 

Қарши туманлараро маъмурий                                                     Н.Номозов

 суди судяси

 

 

 

«Давлат божи тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақидаги қонуннинг мазмун ва моҳияти тўғрисида

        Янги Ўзбекистон тараққиётининг замонавий босқичида жисмоний ва юридик шахсларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари, қонуний манфаатларини суд органлари орқали ҳимоя қилиш давлат сиёсатининг устувор йўналишларидан бирига айланди.

         Айниқса, фуқаролар ва тадбиркорлик субъектларининг бузилган ҳуқуқларини ҳимоя қилишда маъмурий судларнинг ролини кучайтириш, уларни фуқаро ва тадбиркорларнинг ҳақиқий ҳимоячисига айлантириш борасида тизимли ислоҳотлар амалга оширилмоқда.

         Бунинг натижасида жамият ва давлат ҳаётида маъмурий судларнинг ўрни ва роли муттасил ортиб бормоқда. Маъмурий судларга нисбатан ишонч ортиб бораётганлигини жисмоний ва юридик шахслар томонидан қилинаётган мурожаатлар сони кўпаяётгани ҳам кўрсатиб туради.

       Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 55-моддасида ҳар кимга ўз ҳуқуқ ва эркинликларини суд орқали ҳимоя қилиш, давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари ва ҳаракатсизлиги устидан судга шикоят қилиш ҳуқуқи кафолатланган.

      Мамлакатимиз Президентининг сайл-ҳаракатлари билан сўнги йилларда фуқароларнинг одил судловдан фойдаланиш ҳамда давлат органларининг ва бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан судга шикоят қилиш имкониятини кенгайтириш бўйича бир қанча чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.

       Шу билан бирга янги таҳрирдаги Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг ҳар кимга ўз ҳуқуқ ва эркинликлари суд орқали ҳимоя қилиниши, давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан судга шикоят қилиш ҳуқуқи кафолатланишига оид нормасини амалга ошириш мақсадида маъмурий судларга мурожаат қилиш имкониятларини янада кенгайтириш, шунингдек давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан шикоят қилиш тартиб-таомилларини соддалаштириш ва фуқароларга судга мурожаат қилишда сон-соларликка йўл қўймаслик ҳамда тўғридан-тўғри судга мурожаат қилишга тўсиқ бўладиган барча ҳолатларни олдини олишга қаратилган жуда катта ишлар амалга оширилмоқда.

          Шу муносабат билан Ўзбекистон Республикасининг 2024 йил 16 январдаги 897-сонли Қонуни билан “Давлат божи тўғрисида”ги Қонунга ўзгартириш ва қўшимчалар киритилди. Мазкур ўзгаришлар бевосита фуқароларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилишга янада кенгроқ йўл очди.

        Бинобарин, “Давлат божи тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъмурий судларга мурожаат қилишда давлат божини фуқаролардан олдиндан ундирмасдан, ушбу божни ишни кўриб чиқиш натижаларига кўра айбдор тарафдан ундириш тартибини белгиланди.

     Мазкур Қонун фуқароларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатлари суд тартибида ҳимоя қилинишини таъминлашга, уларнинг одил судловдан фойдаланиш ҳамда давлат органларининг ва бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъмурий судларга мурожаат қилиш имкониятини кенгайтиришга хизмат қилмоқда.

       Ушбу киритилган ўзгартиришларга кўра эндиликда, давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъмурий судларга мурожаат қилишда давлат божини фуқаролардан олдиндан ундирмасдан, ушбу давлат божини ишни кўриб чиқиш натижаларига кўра айбдор тарафдан ундириш амалёти йўлга қўйилади фуқаролар ўзларининг ҳуқуқларини ҳимоя қилишда тўғридан-тўғри судга ариза билан мурожжат қилишади ва фуқароларнинг моддий аҳволига боғлиқ бўлган ҳолатларга чек қўйилади, бу билан фуқароларнинг низолари ҳал бўлиш жараёни ҳам тезлашади. Давлат божи учун пул тўловларини амалга ошириш учун ортиқча вақт талаб этилмайди.

       Иккинчидан, жисмоний шахслар — ўз ҳуқуқларини ва қонуний манфаатларини бузаётган маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг, республика ижро этувчи ҳокимият органларининг, маъмурий-ҳуқуқий фаолиятни амалга оширишга ваколатли бўлган бошқа органларнинг, фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органларининг, улар мансабдор шахсларининг қарорлари, ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан судга мурожаат қилганда”, маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг, республика ижро этувчи ҳокимият органларининг, маъмурий-ҳуқуқий фаолиятни амалга оширишга ваколатли бўлган бошқа органларнинг, фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органларининг қарорлари, улар мансабдор шахсларининг ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан берилган аризалар (шикоятлар) бўйича жисмоний шахслар — БҲМнинг 70 фоизи миқдорида камайтирилган стафкаларда давлат божи тўлашини назарда тутади.

       Юқоридагилардан кўриниб турибдики, ушбу қабул қилинган «Давлат божи тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига маъмурий судларга мурожаат қилишда фуқаролар учун янада қулай шарт-шароитлар яратишга қаратилган ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида»ги 897-сонли қонунига кўра фуқаролар маъмурий судларга мурожжат қилишда индиликда биринчи навбатда давлат божини тўламасдан ҳам мурожаат қилиш имкониятини таъминласа, иккинчидан ушбу тўланиши лозим бўлган давлат божини 30 фоизга камайтирилган ҳолда тўлаш имкониятини бермоқда.

Мазкур ўзгаришларнинг барчаси фуқароларимизга маъмурий судларга мурожжат қилишда енгилликлар яратиш ва уларнинг маъмурий судларга ҳамда давлат раҳбаримизнинг олиб бораётган оқилона сиёсатига бўлган ишончини янада ортиб боришига хизмат қилади.



Қашқадарё вилоят маъмурий
суди судьяси                                                                                                  Б.Қиличов

Умумхалқ хайрия ҳашари кўтаринки кайфиятда ўтказилмоқда

       Барча жойларда бўлгани каби бугун Қашқадарё вилоят ва қарши туманлараро маъмурий судлари судьялари ва ходимлари “Обод ва файзли маҳалла – юрт кўрки” шиори остида бўлиб ўтаётган умумхалқ ҳашарида иштирок этиш учун эрта тонгданоқ ишга киришдилар.

       Ҳашар давомида судлар ҳудуди, ҳовли атрофи, ариқ, кўча ва йўлаклар тартибга келтирилди. Кўчатлар экилиб, дарахтлар оқланди ҳамда уларга шакл берилди. Умумхалқ хайрия ҳашарида Қашқадарё вилоят ва қарши  туманлараро маъмурий судлари судьялари ва ходимлари фаол иштирок этмоқда.

Skip to content