Ўзбекистон Республикасининг 2024 йил 5 июнда қабул қилинган “Манфаатлар тўқнашуви тўғрисида”ги ЎРҚ-931-сонли Қонуни маъзмуни ва аҳамияти
Ўзбекистон Республикасининг 2024 йил 5 июнда қабул қилинган “Манфаатлар тўқнашуви тўғрисида”ги ЎРҚ-931-сонли Қонуни давлат бошқаруви ва жамоат секторида шаффофлик, ҳисобдорлик ва коррупцияга қарши курашишни кучайтиришга қаратилган муҳим қадамдир.
Қонуннинг асосий мақсади ва аҳамияти
Қонуннинг асосий мақсади давлат органлари, маҳаллий ҳокимият органлари, давлат муассасалари ва уларга тегишли ташкилотларда манфаатлар тўқнашувини аниқлаш, олдини олиш ва тартибга солишдир. Бу орқали давлат бошқаруви тизимидаги ишончни ошириш ва коррупция хавфини камайтириш кўзда тутилган.
Қонуннинг асосий тушунчалари
Манфаатлар тўқнашуви — давлат органи ёки бошқа ташкилотнинг ходими ўзининг шахсий манфаатлари ёки яқин қариндошлари манфаатлари билан давлат манфаатлари ўртасидаги зиддиятдир.
Шахсий манфаатдорлик — ходимнинг шахсий манфаатлари ёки яқин қариндошлари манфаатлари билан боғлиқ ҳолатлар.
Яқин қариндошлар — отаси, онаси, фарзандлари, акас-укаси, опа-сингиллари ва уларнинг оила аъзолари.
Қонуннинг амал қилиш соҳаси
Қонун давлат органлари ва маҳаллий давлат ҳокимияти органлари, давлат муассасалари, давлат унитар корхоналари, давлат мақсадли жамғармалари ва устав фондида давлат улуши 50 фоиз ва ундан ортиқ бўлган акциядорлик жамиятларига нисбатан татбиқ этилади.
Коррупцияга қарши курашиш ва назорат
Қонунга кўра, Коррупцияга қарши курашиш агентлиги манфаатлар тўқнашуви билан боғлиқ муносабатларни тартибга солиш соҳасидаги махсус ваколатли давлат органидир. Давлат органи ёки бошқа ташкилот ходими томонидан қонун талабларига риоя этилиши устидан назорат ушбу давлат органида ёки бошқа ташкилотда тузилган одоб-ахлоқ комиссияси томонидан амалга оширилади.
Қонуннинг ижросини таъминлаш
Қонуннинг самарали ижросини таъминлаш мақсадида Президентнинг 2024 йил 5 июндаги “Ўзбекистон Республикасининг «Манфаатлар тўқнашуви тўғрисида»ги Қонуни ижросини самарали ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-210-сонли қарори қабул қилинди. Ушбу қарор билан республика идоралараро комиссияси тузилди ва Коррупцияга қарши курашиш агентлиги ҳамда Адлия вазирлиги мазкур комиссиянинг ишчи органлари этиб белгиланди. Қарорда қонун ижросини самарали ташкил этиш, қонун билан белгиланган талабларни давлат органлари ва ташкилотларида жорий этишда ходимларнинг ҳуқуқ ва манфаатларига сўзсиз риоя этилишини таъминлаш, қонунни амалга киритишга ҳар томонлама ва пухта тайёргарлик кўриш каби масалалар қамраб олинган.
Қонуннинг кучга кириш вақти
Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан 6 ой ўтгач кучга киради.
Хулоса ЎРҚ-931-сонли Қонун давлат бошқаруви тизимида манфаатлар тўқнашувини аниқлаш ва олдини олишга қаратилган муҳим қадам бўлиб, давлат органлари ва ташкилотлар фаолиятида шаффофлик ва ҳисобдорликни таъминлашга хизмат қилади.
Қарши туманлараро маъмурий
судининг судьяси Ж.Хидиров
