Ахборот-коммуникация технологиялари соҳасини янги босқичга олиб чиқиш чора-тадбирлари тўғрисидаги ПҚ-357 сонли қарорнинг судлар фаолиятида тутган ўрни
Суд тизими рақамлаштириш жараёни кейинги йилларда ҳам давом эттирилиб, 2017 ва 2020 йилларда ҳам Президент қарорлари қабул қилинган бўлиб, ушбу қарорларда белгиланган вазифаларнинг самарали ижро этилиши сабабли суд тизимининг ривожлантиришнинг бир неча босқичлари тезкор босиб ўтилди.
Ушбу қарорларни ҳурматли юртбошимиз Ш.Мирзиёев томонидан қабул қилиниши ва қўллаб-қўллаб қувватланиши тарихий жараёндир. Хусусан, давлат етакчисининг бош вазирлик фаолияти даврида суд тизимининг рақамлаштириш бўйича қабул қилинган қарорлари кейинги йилларда ҳам давом эттирилиши тизимнинг ривожланиш жараёнини тезлаштириб юборди.
2023 йилда 16 январь куни Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Одил судловга эришиш имкониятларини янада кенгайтириш ва судлар фаолияти самарадорлигини оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-11 Фармонида суд тизимини сифат жиҳатидан янги босқичга олиб чиқишнинг қисқа муддатли стратегияси белгиланган бўлиб, унга кўра 2023 — 2026 йилларда суд тизимини ривожлантириш стратегияси орқали тизим кейинги босқичга кўтариш белгиланган.
Ушбу даврда белгиланган вазифаларга кўра ахборот-коммуникация мониторинги тизими- Вазиятлар маркази ташкил этилиши ва қуйидагилар унинг асосий вазифалари этиб белгилан:
-республика бўйича барча судларда ишларни кўриш билан боғлиқ вазиятни онлайн таҳлил қилиш, судларда аҳолининг мурожаатлари билан ишлаш ҳамда ишларни кўришда процессуал тартиб ва муддатларга риоя этилишини мониторинг қилиб бориш;
-ишларни вилоят, туман (шаҳар), маҳалла кесимида тоифаларга ажратган ҳолда жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликларни таҳлил қилиш, аҳолининг ҳуқуқий маданиятини ошириш, низоларни бартараф этишга қаратилган маълумотларни тайёрлаш;
-суд мажлислари ўз вақтида ўтказилишини, сервер ускуналари ва дастурларнинг ишлаш ҳолатини доимий назорат қилиш.
Бундай вазиятли марказ суд ишларини вақтида кўрилишини ва мурожаатларга сифатли жавоб берилишини таъминлайди. Сервер қурилмаларини ишлаш ҳолатини назорат қилиб бориш эса ишдан чиқиш ҳолатлари ва ахборот тизимидаги узилишларни олдини олишга хизмат қилади.
Суд тизимида ахборот – коммуникация технологияларини ривожлантириш қаратилган бир неча вазифалар белгиланган:
1. судлар фаолиятини тўлиқ рақамлаштириш;
2. сунъий интеллект технологияларини жорий этиш;
3. идоралараро электрон маълумот алмашинувини яхшилаш;
4. суд мажлисларида масофадан туриб иштирок этиш имкониятларини кенгайтириш.
Фармон доирасида 2023 — 2026 йилларга мўлжалланган суд тизимининг ахборот сиёсати концепциясини ишлаб чиқиш белгиланган. Концепция Олий суд, Конституциявий суд, Судьялар олий кенгаши ва Ўзбекистон Судьялари Ассоциацияси учун умумий бўлиши тизимнинг самарали ва бир тартиб асосида ишлашини таъминлайди. Бундай концепциялар бошқа чет эл давлатларда ҳам мавжуд. Концепцияга қўйилган талаблар тизимда маълумотлар сизиб чиқиши, ўзгартирилиши ва рухсат этилмаган киришларни олдини олишга хизмат қилади.
Шунингдек, стратегиянинг 3.7 бандида “Судларда ахборот-коммуникация технологияларини жорий қилиш ва ахборот хавфсизлигини таъминлаш”га қаратилган вазифалар мавжуд. Унга кўра суд ҳокимияти органлари фаолиятини рақамлаштириш ишларини янада жадаллаштириш қаратилган чоралар белгиланган бўлиб, судларнинг моддий техник базасини яхшилаш, суд ҳужжатлари лойиҳаларини автоматик тайёрлаш ва суд амалиётини таҳлил қилиш йўналишида сунъий интеллект технологияларини жорий этиш орқали эришиш назарда тутилган.
Қашқадарё вилоят
маъмурий суди в.б раиси Б.Қиличов